Laboratuvarda çip bazlı ve çoklu ölçüm yöntemleri kullanılarak moleküler bağlanma dinamiklerinin araştırılması hedefleniyor. Boston Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. M. Selim Ünlü’nün girişimi ile kurulan laboratuvarda Atlas Üniversitesi bünyesinde Prof. Dr. Ayhan Bilir ve Prof. Dr. Neşe Lortlar Ünlü önderliğinde histopatolojiden antibiyotik direncine ve tanı ve tedavi teknolojilerine varan geniş kapsamlı çalışmalar yapılması planlanıyor. Laboratuvardan öncelikle bilimsel çalışma ve araştırma yapan akademisyenler yararlanacak.
Türkiye’nin tanı kitleri geliştirmesi ve tedavi için biyobenzer ilaçları konusunda araştırma altyapısına sahip olması gerektiğini belirten Prof. Dr. M. Selim Ünlü, “Sağlık ve ilaç endüstrisi alanında biyotek araştırmaların artması, gelecekte Türkiye’nin büyük masraf kalemlerini ve dışa bağımlılığını azaltmak için çok önemli. Kuracağımız bu laboratuvar ile akademik araştırmacılara deneysel ölçüm imkanları sağlamanın yanında yerli endüstri ile iş birliklerini de amaçlıyoruz” dedi.
MOLEKÜLLERİN BİRBİRİYLE ETKİLEŞİMLERİ ÖLÇÜLECEK
Burada yürütülecek çalışmaların başta ilaç geliştirme ve tıbbi tanı araştırması olmak üzere sağlık endüstrisi alanında önemli bir rol alacağını belirten Selim Ünlü, “IRIS Laboratuvarı’nda yürütülecek akademik çalışmalarla yeni geliştirilecek ilaç moleküllerinin etkinlikleri konusunda ilk aşama olan bağlanma hızları araştırılacak. Türkiye’de günümüzde bu alanda ölçüm yapma imkânı var fakat buradaki araştırmaların farklı olan yönü, çip bazlı ve çoklu ölçümlerle yapılacak olması. Çoklu ölçümlerle alternatif molekülleri doğrudan karşılaştırma mümkün olacak. Bu nedenle önemli bir bileşen olan mikrodizin yapabilme kabiliyetini de IRIS Lab’da kuruyoruz” diye konuştu.
“BİYOBENZER İLAÇLARI ÜRETMEMİZ GEREKİYOR”
Bu çalışmaların ülkemiz açısından önemine işaret eden Ünlü, “Türkiye’de tedavi teknolojileri sadece kimyasal özellikte olan ilaçları kısmen yerli olarak üretilebiliyor. İlaç, sağlık malzemeleri içinde en önemli harcama kalemlerinden birisi. 2000’li yıllarda, daha etkin biyolojik ilaçlar, kimyasal ilaçların yerini alıyor. Patent süresi dolmuş olan biyolojik ilaçların biyobenzerlerinin yapılması bütün dünyada yaygın bir akım. Ne yazık ki biyolojik ilaçları yapmak çok daha zor ve analitik karakterizasyon, bu çalışmaların önemli bir erken aşaması. Biyoteknoloji araştırmalarının güçlenmesi, gelecekte bu önemli masraf kalemlerinde yerli geliştirme ve üretim yapma sansımızı artıracaktır” ifadelerine yer verdi.
ANTİBİYOTİK DİRENCİ İLE İLGİLİ ÇALIŞMA YAPILACAK
Ünlü, IRIS Lab’ın öncelikli bilimsel çalışmalara, ileriki süreçte endüstriye hizmet edebileceğini belirterek şunları söyledi: “Mikrodizin yapabilme ve mutasyonun getirdiği DNA bağlanma gücünün ölçülebilmesi sayesinde, ilaç direncine sebep olan birçok sayıda mikroorganizma mutasyonun aynı çip üzerinde mümkün olması yanında, bakterilerin ilaç tepkisine göre büyüme ve bölünme hızlarının tek parçacık seviyesinde görüntülenmesi, IRIS teknolojisi ile bu önemli konuda birbirini doğrulayan iki ayrı yöntem sunacaktır.”
“AÇIK ARA BİRİNCİYİZ”
Ünlü, konu ile ilgili açıklamasını şu cümlelerle noktaladı: “Antibiyotik kullanımında dünyada açık ara birinciyiz. Bu laboratuvarda antibiyotik direncini de çalışmak istiyoruz.”