CHP’nin ısrarlı talebi sayesinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde zirai don olayının araştırılması ve üreticilerin uğradığı zararın tespiti konusunda Araştırma Komisyonu kurulduğunu, konuya ilişkin kararın bugün Resmi Gazete’de yayımlandığını vurgulayan Cumhuriyet Halk Partisi Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun, “Benim de dahil olduğum çok sayıda CHP’li vekil bu konuda araştırma önergesi verdi. Nihayet AKP önerilerimize kulak vererek, Komisyon kurulmasını kabul etti” bilgisini verdi.
36 İLDE GÖRÜLEN ACI TABLO
Aygun; Tekirdağ’dan Manisa’ya, Çanakkale’den Malatya’ya, Denizli’den Adıyaman’a kadar ilk belirlemelere göre 36 ilimizde yaşanan don felaketinin çiftçimizin emeğini heba ederek, büyük oranda zarara uğrattığına dikkat çekti. Aygun, “İklim değişikliğine bağlı olarak ülke genelinde oluşan doğal felaketler dikkate alınarak, zirai don felaketinden etkilenen alanların acilen afet bölgesi olarak ilan edilmesi; tarımsal üretimin devamı için çiftçilerin desteklenmesi, Ziraat Bankası başta olmak üzere bankalara ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarının faizsiz ertelenmesi, TARSİM’den acilen ödeme yapılması” önerilerinde bulundu.
“YÜZDE 30’LUK ZARAR 4 MİLYAR DOLARI AŞIYOR”
Türkiye’de tarımsal hasılanın yüzde 20’sini oluşturan meyvecilik sektörünün 14 milyar dolarlık katma değeri bulunduğunu vurgulayan Aygun, “Bu alandaki yüzde 10’luk zarar 1,4 milyar dolar, yüzde 20’lik zarar 2,8 milyar dolar, yüzde 30’luk zarar 4,2 milyar dolara karşılık gelmektedir. İlk belirlemelere göre bazı bölgelerde zarar yüzde 90, bazı bölgelerde yüzde 50 seviyesinde. Zararın boyutu tam olarak ortaya çıktığında ekonomik dengeler açısından da büyük sıkıntılar yaratacaktır” diye konuştu.
“GIDA FİYATLARI ZIPLAYACAK”
Türkiye’de gıda fiyatlarını zıplatacak bu süreçte çiftçiye sahip çıkılması gerektiğine işaret eden Aygun, “Tekirdağ’ın Şarköy ilçesinde şaraplık ve sofralık üzümün yarısından çoğuna hâkim olan Çengelli, Yörgüç, Yayaköy ve Mursallı köylerindeki bağların yüzde 90’ının 7 Nisan 2025 tarihindeki kar ve don olayında telef olduğuna dikkat çeken Aygun, “Kiraz, erik gibi meyve ağaçlarının ise neredeyse tamamı don olayından dolayı meyvelerini dökmüştür” diye konuştu.
AYGUN’UN YAPTIĞI TESPİTLER
“10-11-12- 13 Nisan 2025 tarihlerinde Bursa’da şeftali, üzüm; Yalova’da kivi, erik, Trabzon hurması; Sakarya’da meyve-sebze alanları, Bilecik’te şeftali; Bolu’da meyve ağaçları-asma, Düzce’de fındık, meyve ağaçları; Kastamonu’da meyve ağaçları, Karabük’te meyve-bağ alanları; Çankırı’da erik, badem; Kırşehir’de ceviz; Çorum’da meyve-ceviz ağaçları; Tokat’ta meyve ağaçları, Malatya’da kayısı; Samsun, Giresun ve Trabzon’da fındık bahçeleri; Tunceli’de dut ağaçları, Rize’de çay bahçeleri; Erzurum’da arpa tarlaları ve kayısı ağaçları; Çanakkale’de elma, üzüm, Trabzon hurması bahçeleri; İzmir’de üzüm-kiraz bahçeleri; Denizli’de elma ve üzüm bahçeleri, Uşak’ta meyve bahçeleri; Manisa’da üzüm ve kiraz tarım alanları; Uşak’ta meyve bahçeleri; Eskişehir’de kiraz-ceviz bahçeleri; Konya’da tarla ürünleri, Karaman’da elma bahçeleri; Aksaray’da domates, biber seraları, ayçiçeği ve şeker pancarı tarlaları, Niğde’de elma bahçeleri, Amasya’da elma bahçeleri; Kahramanmaraş’ta tarım alanları; Adıyaman’da badem bahçeleri. Elâzığ’da badem, üzüm, kayısı bahçeleri; Erzincan’da meyve-sebze bahçeleri don felaketinden kısmen ya da büyük oranda etkilenmiştir.”
“ACİLEN DESTEK VERİLMELİ”
Aygun, konuşmasını şu cümlelerle noktaladı: “Türkiye’nin dünya gıda üretiminde ve ihracatında ilk sırada yer aldığı Ege’nin sultaniye kuru üzümünün yetiştiği Manisa’daki bağ alanları, Malatya’daki kayısı ağaçları ve Karadeniz’deki fındık alanları çok büyük ölçüde zarar görmüştür. Bu bölgelerde kaybın yüzde 50 veya üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Türkiye’nin ihracat rekoru kıran bu ürünleri için acil önlemlerin alınması gerekmektedir. Yaşanan zirai don felaketi nedeniyle birçok üründe üretimin ciddi oranda azalması ve buna bağlı olarak gıda enflasyonunu artması kaçınılmaz olacaktır. Tüketicinin belini de bükecek bu gelişmeye karşı acil destek mekanizmaları devreye sokulmalıdır.”
